Thuế GTGT đầu vào là gì? Cách tính thuế GTGT đầu vào

Việc hiểu rõ về thuế GTGT đầu vào không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn là cơ sở để tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Cùng Tasco tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Thuế GTGT đầu vào là gì?

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế gián thu và tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh từ quá trình sản xuất, lưu thông cho đến khi tới tay người tiêu dùng; là một trong những loại thuế quan trọng giúp cân bằng ngân sách nhà nước và đóng vai trò lớn trong xây dựng và phát triển đất nước.

Thuế GTGT đầu vào là số thuế được ghi trên hóa đơn đầu vào (liên đỏ) khi mua hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp.

Cách tính thuế GTGT đầu vào?

Cách tính thuế giá trị gia tăng đầu vào theo phương pháp khấu trừ:

Theo Điều 12 Thông tư 219/2013/TT-BTC, phương pháp khấu trừ thuế được áp dụng cho các cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hóa đơn, chứng từ. Cụ thể, quy định này bao gồm các điều sau:

- Các cơ sở kinh doanh đang hoạt động và có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ từ một tỷ đồng trở lên, và đáp ứng đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hóa đơn, chứng từ, sẽ áp dụng phương pháp khấu trừ thuế. Điều này có nghĩa là họ sẽ trừ đi số thuế đã nộp khi tính toán số thuế phải trả trực tiếp.

- Các cơ sở kinh doanh đã đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, cũng sẽ áp dụng phương pháp tính trực tiếp để trừ thuế. Điều này áp dụng cho các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp.

Những trường hợp không được tính thuế GTGT đầu vào

 Tổ chức và cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa và dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu, khí sẽ nộp thuế theo phương pháp khấu trừ. Tuy nhiên, họ sẽ khấu trừ thuế dựa trên số thuế đã được khai báo và khấu trừ bởi bên Việt Nam thay mặt

 

Công thức tính thuế giá trị gia tăng đầu vào theo phương pháp khấu trừ Thuế giá trị gia tăng đầu vào = Giá mua chưa thuế x Số % thuế suất giá trị gia tăng

 

Cách tính thuế giá trị gia tăng đầu ra theo phương pháp trực tiếp:

Theo Điều 13 Thông tư 219/2013/TT-BTC, phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng được áp dụng cho các trường hợp sau đây:

- Doanh nghiệp và hợp tác xã đang hoạt động và có doanh thu hàng năm dưới mức ngưỡng doanh thu một tỷ đồng sẽ áp dụng phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng, trừ khi đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế.

Doanh nghiệp và hợp tác xã mới thành lập sẽ áp dụng phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng, trừ khi đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế.

- Hộ gia đình và cá nhân kinh doanh sẽ áp dụng phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng.

- Tổ chức và cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam không theo Luật Đầu tư, cũng như các tổ chức khác không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật, sẽ áp dụng phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng. Tuy nhiên, ngoại trừ các tổ chức và cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu khí, các tổ chức và cá nhân này sẽ áp dụng phương pháp khấu trừ thuế khi bên Việt Nam khai báo và khấu trừ thay mặt.

- Các tổ chức kinh tế khác không phải là doanh nghiệp và hợp tác xã sẽ áp dụng phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng, trừ khi đăng ký nộp thuế theo phương pháp khấu trừ

 

Công thức tính thuế giá trị gia tăng đầu vào theo phương pháp trực tiếp: Thuế giá trị gia tăng đầu vào = Giá trị của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế x Thuế suất áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ.

Những trường hợp không được tính khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

 

- Hóa đơn GTGT sử dụng không đúng quy định của pháp luật: Trường hợp này bao gồm các hóa đơn GTGT không ghi thông tin về thuế GTGT (trừ khi có quy định đặc thù cho phép sử dụng hóa đơn GTGT ghi giá thanh toán đã bao gồm thuế GTGT). Điều này có nghĩa là hóa đơn không đáp ứng yêu cầu ghi rõ số tiền thuế GTGT đã nộp.

- Hóa đơn không ghi hoặc ghi không đúng thông tin của người bán: Trường hợp này xảy ra khi hóa đơn không ghi hoặc ghi sai thông tin quan trọng về tên, địa chỉ, mã số thuế của người bán, gây khó khăn trong việc xác định người bán.

- Hóa đơn không ghi hoặc ghi không đúng thông tin của người mua: Trường hợp này xảy ra khi hóa đơn không ghi hoặc ghi sai thông tin về tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua, gây khó khăn trong việc xác định người mua (trừ khi hướng dẫn tại khoản 12 Điều này có quy định khác).

- Hóa đơn, chứng từ nộp thuế GTGT giả, hóa đơn bị tẩy xóa, hóa đơn khống: Trường hợp này liên quan đến việc sử dụng hóa đơn giả, hóa đơn bị xóa, hoặc tạo ra hóa đơn không có hàng hóa hoặc dịch vụ đi kèm. Điều này gây ra sự lạm dụng và vi phạm nghiêm trọng trong việc sử dụng hóa đơn để khai thác thuế GTGT.

- Hóa đơn ghi giá trị không đúng giá trị thực tế của hàng hóa, dịch vụ mua, bán hoặc trao đổi: Trường hợp này xảy ra khi hóa đơn ghi giá trị không phù hợp với giá trị thực tế của hàng hóa, dịch vụ được mua, bán hoặc trao đổi. Điều này có thể gây ra sự lạm phát giá hoặc trục lợi trong việc tính toán và khai thác thuế GTGT.

Các trường hợp nêu trên đều là những vi phạm trong việc sử dụng hóa đơn GTGT và không đủ điều kiện để được tính khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Việc tuân thủ quy định và yêu cầu của pháp luật về hóa đơn, chứng từ là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quản lý thuế GTGT

Điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào

Điều kiện chung để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào

2 điều kiện chung để thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào được khấu trừ bao gồm:

+ Về hóa đơn, chứng từ

• Với hàng hóa mua trong nước: có hóa đơn giá trị gia tăng hợp pháp;
• Với hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu: có chứng từ nộp thuế GTGT tờ khai nhập khẩu, chứng từ nộp thuế GTGT thay cho nhà cung cấp nước ngoài.

+ Về phương thức thanh toán

Thanh toán không dùng tiền mặt (bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu) từ một nhà cung cấp trong 1 ngày từ 20.000.000 đồng trở lên (bao gồm VAT), trong đó:

 Chứng từ thanh toán phi tiền mặt gồm: Séc, ủy nhiệm chi, lệnh chi, ủy nhiệm thu… dùng chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán;

Lưu ý: Đối với giao dịch mua bán với doanh nghiệp tư nhân, việc thanh toán có thể qua tài khoản mang tên chủ doanh nghiệp tư nhân. Bên mua thực hiện nộp tiền mặt vào tài khoản của bên bán không được chấp nhận là điều kiện được khấu trừ.

• Đối với phương thức thanh toán trả chậm, trả góp cho hàng hóa, dịch vụ mua vào có giá trị hóa đơn từ 20.000.000 đồng trở lên: 
  • Nếu chưa có chứng từ thanh toán ngân hàng do chưa đến kỳ thanh toán, công ty vẫn thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT nếu đủ điều kiện khấu trừ khác;
  • Nếu khi thanh toán, đơn vị không thanh toán qua ngân hàng thì phải điều chỉnh số thuế đã kê khai, khấu trừ thuế đầu vào kể cả trong trường hợp cơ quan thuế có quyết định thanh kiểm tra kỳ tính thuế có phát sinh thuế GTGT đã kê khai, khấu trừ.

 Phương thức thanh toán không dùng tiền mặt khác:

• Bù trừ công nợ mua bán hàng, vay mượn hàng/tiền hoặc đối trừ 3 bên;
• Ủy quyền qua bên thứ ba thanh toán qua ngân hàng/thanh toán qua ngân hàng cho bên thứ ba. Sau khi ủy quyền thanh toán qua bên thứ ba, công nợ còn lại từ 20.000.000 đồng trở lên thì chỉ được khấu trừ nếu có chứng từ thanh toán qua ngân hàng;
• Thanh toán tiền cưỡng chế vào Kho bạc Nhà nước theo quyết định của cơ quan nhà nước cho bên thứ ba.

Thủ tục khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

 

- Có hóa đơn VAT của hàng hóa - dịch vụ mua vào: Điều này yêu cầu doanh nghiệp phải có hóa đơn VAT chứng minh việc mua hàng hóa hoặc sử dụng dịch vụ từ nhà cung cấp. Hóa đơn VAT cần chứa đầy đủ thông tin liên quan đến hàng hóa hoặc dịch vụ, bao gồm giá trị và số thuế GTGT đã được tính.

- Có chứng từ thanh toán thông qua ngân hàng với hàng hóa - dịch vụ mua vào: Điều này yêu cầu doanh nghiệp cần có chứng từ thanh toán liên quan đến giao dịch mua hàng hóa hoặc sử dụng dịch vụ. Chứng từ này thường là các tài liệu ngân hàng cung cấp như hóa đơn thanh toán, sao kê tài khoản, hoặc các biên lai ghi nhận việc chuyển khoản qua ngân hàng.

- Với hàng hóa - dịch vụ xuất khẩu: Ngoài 2 điều kiện trên, để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào cho hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu, doanh nghiệp cần phải có hợp đồng bán - gia công hàng hóa xuất khẩu cùng với chứng từ thanh toán tiền hàng qua ngân hàng. Điều này nhằm chứng minh rõ ràng quá trình xuất khẩu và thanh toán tiền hàng hóa.

Những điều kiện trên đều được thiết lập nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào của doanh nghiệp. Việc tuân thủ đúng quy trình và bổ sung đầy đủ chứng từ liên quan là rất quan trọng để đảm bảo sự hợp lệ và hợp pháp trong việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào.